Bắt nạt trực tuyến, hay còn được gọi là cyberbullying, đang trở thành một vấn đề ngày càng nghiêm trọng và phổ biến trong xã hội hiện đại. Đặc biệt, nó đe dọa tới sự an toàn và tâm lý của trẻ em và thanh thiếu niên. Để chống lại hiện tượng này, chúng ta cần nắm rõ các hình thức bắt nạt trực tuyến và phương pháp phòng tránh. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về vấn đề này.
Nội dung chính
A. Các Hình Thức Bắt Nạt Trực Tuyến Cần Biết.
Người ta phân loại 7 hình thức bắt nạt trực tuyến chủ yếu thường gặp là:
- Bắt nạt bằng tin nhắn văn bản: Kẻ bắt nạt gửi tin nhắn văn bản khó chịu và không mong muốn đến nạn nhân.
- Hình ảnh/Video clip bắt nạt qua điện thoại di động: Kẻ bắt nạt chia sẻ những hình ảnh xấu hổ hoặc video đáng xấu hổ của nạn nhân.
- Gọi điện thoại bắt nạt: Liên quan đến cuộc gọi chơi khăm từ số điện thoại ẩn danh hoặc lấy cắp điện thoại của nạn nhân để thực hiện cuộc gọi hoặc tin nhắn giả vờ.
- Email bắt nạt: Tương tự như bắt nạt qua tin nhắn văn bản, nạn nhân thường nhận được email không mong muốn từ kẻ bắt nạt giả vờ là người khác.
- Bắt nạt trong phòng chat: Trong các phòng trò chuyện trực tuyến, kẻ bắt nạt có thể phản ứng xấu hoặc khuyến khích người khác kích động nạn nhân.
- Bắt nạt qua tin nhắn online: Trẻ em và thanh thiếu niên có thể nhận tin nhắn khó chịu trong các cuộc trò chuyện trực tuyến.
- Bắt nạt qua các trang web: Bao gồm việc lạm dụng các web nhật ký (blog), toàn bộ trang web dành riêng cho việc đăng tải thông tin làm xấu hổ nạn nhân, cũng như các trang web bỏ phiếu trực tuyến cá nhân. Các trang web mạng xã hội cũng tiềm ẩn nguy cơ bị bắt nạt trực tuyến.
B. Những Thuật Ngữ Bắt Nạt Trực Tuyến Mà Bạn Cần Biết.
Ngoài ra, còn có một số thuật ngữ mà cha mẹ cần nắm vững để hiểu rõ hơn về bắt nạt trực tuyến và cách phòng tránh:
- Catfishing: ăn cắp hồ sơ của người khác hoặc tạo hồ sơ giả để lừa gạt người khác.
- Cyberstalking: Gửi tin nhắn lặp đi lặp lại và thường xuyên đe dọa thực sự gây tổn hại về thể chất.
- Dissing: Gửi hoặc đăng thông tin nhằm mục đích làm hỏng danh tiếng của người nào đó.
- Flaming: Gửi những tin nhắn tức giận, lạm dụng để kích động cuộc tranh luận.
- Fraping: Đăng nhập vào tài khoản của người khác, mạo danh hoặc đăng nội dung không phù hợp dưới tên của họ.
- Griefing: Lạm dụng và gây khó chịu cho mọi người thông qua chơi game trực tuyến.
C. Cách Đối Phó Và Phòng Tránh Bắt Nạt Trực Tuyến.
Một số biện pháp hiệu quả để đối phó và phòng tránh bắt nạt trực tuyến:
- Giữ bằng chứng: Lưu giữ tin nhắn và cuộc trò chuyện để có bằng chứng về việc bị bắt nạt trực tuyến.
- Đừng trả lời: Khuyên con bạn không bao giờ đáp lại tin nhắn xấu; thay vào đó, hãy cho vào danh sách đen và thông báo cho người lớn mà con tin tưởng.
- Báo cáo lạm dụng: Sử dụng tính năng báo cáo lạm dụng trên các trang web và ứng dụng mà bạn sử dụng.
- Nhắc con bạn luôn tôn trọng người khác: Hãy nhắc nhở con về sự quan trọng của việc tôn trọng và cẩn thận với những gì họ chia sẻ trực tuyến.
- Bảo vệ tài khoản trực tuyến và điện thoại di động của con: Đảm bảo con có mật khẩu mạnh và không chia sẻ chúng với bất kỳ ai.
Nếu bạn cho rằng mình đang bị bắt nạt, bước đầu tiên là tìm kiếm sự giúp đỡ từ người mà bạn tin tưởng như cha mẹ, một thành viên thân thiết trong gia đình hoặc một người lớn đáng tin cậy khác.
Trong trường học của bạn, bạn có thể liên hệ với một cố vấn, huấn luyện viên thể thao hoặc giáo viên yêu thích của bạn – cả trên trực tuyến và trực tiếp.
Và nếu bạn không thoải mái khi nói chuyện với người nào đó, hãy gọi tổng đài 111 để nói chuyện với một cố vấn chuyên nghiệp.
D. Các hành vi xấu trên không gian mạng.
Dưới đây là giải thích gắn gọn về các hành vi xấu trên không gian mạng:
- Plagiarism (Đạo văn): Là hành vi sao chép ý tưởng, ngôn từ, hoặc công trình của người khác và giả vờ như đó là công trình của mình.
- Libel (Phỉ báng): Là hành vi công khai dùng chữ viết, hình ảnh, mạng xã hội… phát tán thông tin sai lệch hoặc xuyên tạc về một người hoặc tổ chức, gây tổn hại đến danh dự hoặc uy tín của họ.
- Slander (Vu khống): Tương tự như Libel, nhưng thông tin sai lệch được truyền đi thông qua lời nói thay vì được viết ra.
- Piracy (Ăn cắp): Trong ngữ cảnh kỹ thuật số, đây là hành vi sao chép, phân phối hoặc sử dụng phần mềm, âm nhạc, phim ảnh mà không có sự cho phép của người sở hữu quyền.
- Flame someone (Gửi email để kích động người khác): Là hành vi gửi tin nhắn hoặc bình luận mạnh mẽ, thường mang tính chất công kích hoặc xúc phạm, nhằm kích động hoặc khiêu khích người khác.
- Phishing (Lừa đảo trực tuyến): Là hành vi lừa dối người dùng để lấy cắp thông tin cá nhân hoặc tài khoản trực tuyến của họ, thường thông qua email giả mạo hoặc trang web giả mạo.
- Spoofing (Giả mạo các tổ chức có uy tín): Là hành vi giả mạo địa chỉ IP, email, hoặc trang web để giả vờ là một tổ chức hoặc cá nhân khác.
- Bullying (Bắt nạt): Là hành vi lặp đi lặp lại có ý định gây tổn thương hoặc kiểm soát người khác. Bắt nạt có thể xảy ra theo nhiều hình thức như xúc phạm, đe dọa, trêu chọc, và có thể xảy ra cả trực tuyến (cyberbullying).
Kết luận:
Bắt nạt trực tuyến là một vấn đề nghiêm trọng đang ngày càng gia tăng. Để bảo vệ bản thân và con em khỏi nguy cơ này, cần phải nắm rõ các hình thức và thuật ngữ liên quan đến nó, đồng thời áp dụng các biện pháp đối phó và phòng tránh một cách hiệu quả. Chúng ta hãy cùng nhau tạo nên môi trường an toàn và lành mạnh trên internet.
